Wist jij dat koffie vaak het onderwerp van spreekwoorden en gezegdes is?

Hier de meest bekende!

25-03-2021

Koffie is net zo ingeburgerd in ons dagelijks ritueel als in de Nederlandse taal. Koffie en thee zijn vaak onderwerpen in een spreekwoord of gezegde. Soms kunnen we ons helemaal in een uitspraak vinden, maar bij andere gezegdes is dit juist helemaal niet het geval. Daarom doken we maar eens in de Nederlandse koffie-taal en vonden we toch een aantal spreekwoorden en gezegdes waar we nog nooit gehoord van hadden!

koffie in spreekwoorden en gezegdes

“Morgen bij de koffie”

Om er maar eens te beginnen met een vrij onbekende: “Morgen bij de koffie”. Dit gezegde betekent eigenlijk net zoveel als ‘nooit’. Vaak wordt dit gebruikt als synoniem voor uitstelgedrag… Iets wat vaak voorkomt, maar bij Eerlijk Koffie komen wij onze afspraken na en zorgen dat we de koffie erbij leveren.

“Dat is andere koffie”

Deze uitspraak horen we vaak en nemen we te letterlijk. Het betekent namelijk ‘dat verandert de zaak.’ En dat weten wij, want als iemand onze koffie proeft, dan is dat echt anders dan een kop koffie uit een automaat. Niet zo gek dus dat veel mensen na het proeven van Eerlijk Koffie overstappen op deze echt lekkere koffie.

“Bakkie pleur”

Dit is een veelal bekende omschrijving van een kop koffie; het bakkie pleur. De herkomst lijkt uit Den Haag of Rotterdam te komen. Zo werd er ooit koffie aangeboden als afsluiter van een dag op stap. Na dit bakkie kon je zogenaamd ‘oppleuren’. Een oprot-bakkie dus. Een vriendelijkere variant van het verhaal is dat het bakkie pleur ontstaan is bij de havenarbeiders. Pleur is afkomstig van het Franse woord ‘pleurer’ wat huilen betekent. Na al dat harde werken konden ze wel een bakkie troost gebruiken; het bakkie pleur dus. Het bakkie pleur is ook afkomstig van alles ‘neerpleuren’ in de havens van Rotterdam. Ook een balen koffie dus. Welke variant van het bakkie pleur gebruik jij?

“Boven z’n theewater zijn”

Deze grappige uitdrukking verklapt dat iemand dronken is. Dit kan zelfs met de grootste hoeveelheden thee niet gebeuren, maar sinds de 19e eeuw wordt deze uitdrukking al gebruikt. Het is een vriendelijke of grappige manier om aan te geven dat iemand te diep in het glaasje gekeken heeft, en nee dus niet in het theeglas. 😉

“Koffiedik kijken”

Een heel bekende uitspraak waarmee je aangeeft dat iets in een onzekere situatie verkeerd, een verwachting dus. Maar wist je dat de herkomst van dit gezegde eigenlijk heel letterlijk is? Het is afkomstig van de eeuwenoude waarzeggerij. Er werden magische eigenschappen aan koffie toegekend, zodra dit in Europa bekend werd. Vanaf toen ontstond ook het gebruik van koffiedik kijken. Een waarzegger liet eerst iemand een kop Turkse koffie of thee drinken waarna er koffiedik of theeblaadjes gebruikt werden om hun toekomst te voorspellen. Nu heet deze vorm van waarzeggen ‘tasseografie’. Niet iedereen hecht veel waarde aan koffiedik en dat blijkt uit het gezegde: ‘Dat is zo helder als koffiedik’. Hiermee wordt aangegeven dat iets niet helder of duidelijk is.

Wanneer gaan we een bakkie doen?

Koffie (of thee) is dus op verschillende manieren terug te brengen in spreekwoorden en gezegdes. Alles is mogelijk met de koffie van Eerlijk Koffie. Mocht je nieuwsgierig zijn en toch eens kennis willen maken met deze gezegdes, gebruik er dan eens eentje!